Ma`rifat Hoghoughi

یکى از مباحث جدى مربوط به فلسفه‌ی حقوق بشر که امروزه در عرصه‌ی جهانى از اهمیت بسزایى برخوردار است، تعیین نسبت میان حقوق بشر و حق حیات است. آنچه در این نوشتار دنبال مى‏شود، پرداختن به این سؤال است که آیا این حق به صرف انسان بودن به فرد تعلّق مى‏گیرد یا در تعلّق آن، ارزش دار بودن حیات نیز دخیل است؟ در این رابطه دو احتمال وجود دارد: احتمال اول آن است که هیچ عامل اعتقادى در تحقق این حق، نقش‏آفرین نباشد. اثر این مبنا تعارض حق حیات با اعتقادات دینى است. نتیجه‌ی حاصل از احتمال دوم، دخیل شدن ارزش‏ها و باورهاى دینى در تحقق حقوق بشر و تعیین قلمرو و دامنه‌ی آن است که در اثر آن، مفهوم کرامت ارزشى شکل مى‏گیرد و در نتیجه، این حقوق از نظر امتداد، کیفیت تعلّق و عوامل محدودگر متفاوت خواهد شد. ادعاى این نوشتار، تأیید احتمال دوم است. پذیرش احتمال دوم به معناى پذیرش مبانى، منابع، اهداف و ضمانت‏هاى اجراهاى حقوقى، متفاوت از آن چیزى است که در اسناد بین‏المللى حقوق بشرى آمده است.